Toshkent davlat sharqshunoslik universitetimiz jamoasi talabalarga bilim berish bilan birga amaliyotni ham uzviylikda yuritishga intiladi.
Mumtoz filologiya va adabiy manbashunoslik kafedrasining oʻqituvchilari N.Sadullayeva, O.Madaliyeva. N.Xolboboyeva va N.Xadjiyeva yetakchiligida ushbu kafedrada tahsil olayotgan talabalar Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik institutiga tashrif buyurishdi. Ilm maskanida talabalar institut faoliyati, tarixi, qoʻlyozmalar fondi bilan yaqindan tanishdilar.
Binoga kiraverishdagi peshtaxtadagi yozuv ularning eʼtiborini jalb qildi. Unda ulugʻvor va zamonaviy bino Ummon sultonligi mamlakati koʻmakida qurilgani qayd etilgandi.
– Avvalo, kutubxona va zamonaviy texnikalar bilan tanishib olinglar, yoʻl-yoʻlakay u haqida ham maʼlumot beriladi, – deyildi ularga.
Ulugʻvor, zamonaviy bino va qadimiy kitoblarni jahon andozalariga mos ravishda asrash va ularni taʼmirlashga oid uskunalar, skanerlovchi hamda boshqa eng oxirgi rusumdagi kutubxona uskunalari bilan taʼminlangani, ularni ishlatish jarayonlari talabalarda katta qiziqish uygʻotdi.
Ayniqsa, deyarli ming yil oʻtib boʻlsa-da, Abu Rayxon Beruniyning oʻz yurtiga “soyasi” tushib turganligi ularni toʻlqinlantirdi. Nega?! Beruniy oʻz asarida Hindiston mamlakati haqida maʼlumotlar berganidek, Ummon mamlakatini ham tilga olgan ekan. Bundan ruhlangan Ummon sultonligi yetakchisi Beruniy nomidagi ushbu kutubxonani taʼmirlab berish istagini bildirgan va boʻsh yotgan joyda ulugʻvor bunyodkorlik ishlarini amalga oshirib, zamonaviy uskunalarni ham yetkazib bergan ekan.
Talabalar kutubxona kataloglaridan foydalanishni ham oʻrganib olishdi va katta tassurotlar bilan qaytishdi.
Abu Rayxon Beruniy tavallud topgan Xorazmda buyuklarni gujum daraxtiga qiyos etishadi. Gujum koʻp yillik daraxt boʻlib, ming yil oʻsib-unib turishi mumkin. Gujum tabiiy salqinlatgich, uning soyasida harorat atrofga nisbatan 15-20 darajada salqin boʻladi. Yomgʻir yogʻsa bir tomchi tagiga tushmaydi. Chunki barglari kichkina va zich joylashgan. Men barglarining goʻzalligini ohu koʻziga oʻxshataman. Shuning uchun goʻdakni beshikka belayotganda momolar el-yurtga gujumdek soya, uzumdek meva bersin, deya ezgu tilaklar bildirishadi. Abu Rayxon Beruniy ming yil oʻtsa-da, hamon el-u yurtiga gujumdek «soya» tashlab, koʻmaklashib turibdi.
Xalqimizning ilm – xazina degan hikmatining bir yoʻnalishi, bir koʻrinishi shu boʻlsa kerak.
Nodira SAʼDULLAYEVA, Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti oʻqituvchisi
