2024 йил 19 декабрь куни ЕХҲТнинг Тошкентдаги ваколатхонасида «Марказий Осиё мамлакатларида ёшларнинг радикаллашувига қарши курашиш бўйича саъй-ҳаракатларни бирлаштириш» мавзусида халқаро давра суҳбати бўлиб ўтди. Тадбирда Қозоғистон, Тожикистон ва Ўзбекистондан оммавий ахборот воситалари, нодавлат нотижорат ташкилотлари вакиллари, блогерлар, экспертлар иштирок этди.
Журналистларни қайта тайёрлаш маркази директори Гулнора Бабажанова ёшларнинг радикаллашуви минтақа хавфсизлигига таҳдидга айланиб бораётганини алоҳида таъкидлаб, бузғунчи ғоялар тарқалишининг олдини олишда журналистларнинг ўрни ҳақида тўхталди.
«Оммавий ахборот воситалари ҳам радикаллашув воситаси, ҳам унга қарши курашда кучли восита бўлиши мумкин. Журналистлар бундай мавзуларни ёритишда ўз масъулиятини англаши, нозик мавзулар билан профессионал ва ахлоқий жиҳатдан ишлай олиши муҳим», — деди Бабажанова.
– Радикаллашувга қарши курашиш нафақат давлатнинг, балки жамиятнинг, оммавий ахборот воситаларининг, ёшларнинг ҳам вазифасидир. Биз ёшлар ўзларини умумий келажакнинг бир қисми сифатида ҳис қилишлари учун шароит яратишимиз керак”.
Давра суҳбатида қуйидаги асосий далиллар келтирилди:
— БМТ маълумотларига кўра, радикаллашган ёшларнинг 80 фоизга яқини экстремистик ғояларга биринчи бўлиб интернет орқали дуч келади. Радикал контентни тарқатиш учун Телеграм ва ТикТок каби платформалардан фаол фойдаланилмоқда.
— Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, радикал гуруҳлар таъсирида бўлган ёшларнинг 60 фоизи ёлғизланиш, тушкунлик ёки ўз шахсиятини англамасдан азият чекади. Бу уларни манипуляцияга қарши ҳимоясиз қилади.
— Марказий Осиёда ёшлар ўртасидаги ишсизлик 15 фоиздан ошади, бу эса оғир ҳаётий вазиятдан «чиқиш йўли»ни таклиф қилаётган экстремистлар учун қулай шароит яратмоқда.
Қозоғистонлик эксперт Замир Тулешов ахборот кампанияларини ташкил этиш бўйича амалий тавсиялар берди. У ёшлар учун танқидий фикрлашни ривожлантириш ва ўқув семинарларини ўтказишга қаратилган мультимедиа контентидан фойдаланишни таклиф қилди:
«Биз ёшлар тилида гапиришимиз, оммабоп ижтимоий тармоқлар ва подкастлар, ҳикоялар ва қисқа видеолар каби форматлардан фойдаланишимиз керак. Радикал ғоялар хавфини тушуниш учун ёшларни очиқ мулоқотга жалб этиш муҳим».
Тадбир якунида медиасаводхонликни мустаҳкамлаш, таълим кампанияларини ташкил этиш ва ёшларни бўш вақтини мазмунли ўтказиш дастурларини ишлаб чиқиш каби тавсиялар берилди.
Г. БОБОЖОНОВА
